Vergoeding privévluchten van Oranjes ingeperkt
DEN HAAG - Minister-president Jan Peter Balkenende wil dat niet langer alle leden van het Koninklijk Huis hun privévluchten kunnen declareren. Als het aan de premier ligt, mogen straks alleen prins Willem-Alexander en prinses Máxima de kosten van privévluchten declareren.
Dit liet hij donderdag weten tijdens een debat over de begroting van het Koninklijk Huis. Het staatshoofd - koningin Beatrix - heeft altijd recht om te vliegen.
Nu is het zo dat alle tien volwassen leden van het Koninklijk Huis ruimschoots hun vliegkosten krijgen vergoed. Ze mogen samen elk jaar maximaal ruim 610.000 euro declareren voor privégebruik van onder andere het regeringsvliegtuig, een helikopter en de inhuur van civiele luchtvaartuigen.
Een Kamermeerderheid wil dat de Oranjes zelf opdraaien voor de kosten voor privévluchten.
Uitkeren
Balkenende vindt dat de overheid voor de vliegkosten alleen in de buidel moet tasten voor leden van het Koninklijk Huis die een uitkering ontvangen. Dat zijn momenteel naast het staatshoofd de troonopvolger en zijn echtgenote.
De premier gaat verder kritisch kijken naar de kosten van het Koninklijk Huis. Hij zei dat hij in aanloop naar de voorjaarsnota de ''meerjarencijfers'' zal bezien.
Salarissen
De minister-president wilde niet vooruitlopen op specifieke maatregelen die hij zou kunnen nemen. Hij wil in elk geval niet tornen aan de huidige salarissen van koningin Beatrix (834.000 euro), prins Willem-Alexander en prinses Máxima (beiden 248.000 euro).
Balkenende kondigde wel al aan dat hij het aantal leden van het Koninklijk Huis dat belastingvrij mag schenken, wil inperken. De premier stelt voor om uitsluitend de koningin, de kroonprins en Máxima het recht te geven om belastingvrij te schenken.
Mozambique
Balkenende had donderdag een zeer kritische Tweede Kamer voor zich.Hij nam het op voor de Koninklijke familie, en zei geen belemmeringen te zien voor het vakantieproject van prins Willem-Alexander en prinses Máxima in Mozambique. En voor een ceremonieel koningschap voelt hij niets.
De premier stelde dat hij uitgebreid onderzoek heeft laten doen naar alle mogelijke risico's rond het vakantieproject van prins Willem-Alexander en prinses Máxima in Mozambique.
Samen met Willem-Alexander heeft hij daarna geconcludeerd dat er geen belemmering was voor het bouwen van het vakantiehuis en financiële deelname aan het project.
Veiligheid
Balkenende zei dat hij niet ''over één nacht ijs is gegaan'' bij het onderzoek. Zo keken de veiligheidsdiensten naar de veiligheid voor Willem-Alexander en Máxima en hun bezoekers. Ook is gekeken naar de medische zorg die gegeven kan worden en naar de juridische structuur van het project.
Om te voorkomen dat Willem-Alexander te maken krijgt met dubieuze figuren als die zich zouden inkopen in het project, is er een stichting opgericht voor de financiële belangen van de prins en zijn vrouw.
Monarchie
De premier wees voorstellen voor een ceremonieel koningschap af. Dat zou volgens hem leiden tot een ''verschraling en een verarming'' van de monarchie. ''En daar heb ik me altijd tegen verzet.''
De premier vindt verder dat enkele Tweede Kamerleden donderdag in het debat uitspraken gedaan die schadelijk zijn voor het Koninklijk Huis.
Hij verwees onder meer naar voorstellen van SP'er Ronald van Raak en PVV'er Hero Brinkman om de toelagen voor het Koninklijk Huis te bevriezen respectievelijk met 20 procent terug te dringen.
'Unfair'
Balkenende omschreef de redenering daarachter als ''unfair''. Ook vindt hij dat volksvertegenwoordigers grote woorden in de mond hebben genomen over het vakantieproject van prins Willem-Alexander in Mozambique.
Hij riep de Kamerleden op een ''zuiver en feitelijk'' debat over het Koninklijk Huis te voeren in het parlement, en niet in de media. Hij wil met die oproep ''voorkomen dat erosie ontstaat rond de positie van het Koninklijk Huis''.
